जिल्हाग्राहकतक्रारनिवारणमंच, सोलापूर.
ग्राहक तक्रार क्रमांक : 614/2010.
तक्रार दाखल दिनांक :07/12/2010.
तक्रार आदेश दिनांक : 17/01/2013 निकाल कालावधी :02 वर्षे 01 महिने 10 दिवस
श्री. हरिदास जनार्दन घंदुरे, वय सज्ञान, व्यवसाय : शेती,
रा. मौजे ति-हे, ता. उ.सोलापूर, जि. सोलापूर. तक्रारदार
विरुध्द
अधीक्षक अभियंता / माहितगार इसम,
महाराष्ट्र राज्य विद्युत वितरण कं.लि., (ग्रामीण विभाग),
उर्जा नगर, सुपर मार्केटसमोर, सोलापूर. विरुध्द पक्ष
गणपुर्ती :- सौ. शशिकला श. पाटील, अध्यक्ष (अतिरिक्त कार्यभार)
सौ. विद्युलता जे. दलभंजन, सदस्य
तक्रारदारयांचेतर्फेविधिज्ञ: ए.एम. काळे
विरुध्दपक्षयांचेतर्फेविधिज्ञ: एस.एस. कालेकर
निकालपत्र
सौ. शशिकला श. पाटील, अध्यक्ष(अतिरिक्त कार्यभार)यांचे द्वारा :-
1. प्रस्तुत तक्रारीमध्ये तक्रारदार यांनी उपस्थित केलेला विवाद थोडक्यात असा आहे की,
त्यांची मौजे ति-हे येथे गट नं.18/3/अ/1 ही वडिलोपार्जित व एकत्र हिंदु कुटुंबाची शेतजमीन मिळकत असून त्यांचे वडिलांचे मृत्यूपश्चात तक्रारदार यांच्यासह प्रभाकर जनार्दन घंदुरे, फुलाबाई जनार्दन घंदुरे व इंदुमती जनार्दन घंदुरे यांची नांवे 7/12 उता-यावर नमूद आहेत. त्या शेतजमिनीकरिता त्यांचे वडिलांचे नांवे वीज जोडणी आहे. त्यांचे शेतजमिनीतून विरुध्द पक्ष यांचे कंपनीचा पोल गेलेला आहे. दि.2/5/2008 रोजी पोलवरील वायरमध्ये व त्यांचे शेतजमिनीमध्ये असलेल्या इलेक्ट्रीक डी.पी. मध्ये बिघाड (शॉर्टसर्कीट) होऊन तारेतून ठिणग्या उडाल्या आणि ऊस पिकावर पडून एक एकर ऊस पीक व 300 फूट केबल वायर जळून गेले. सदर घटनेमध्ये ऊस पीक व केबल वायरचे रु.60,000/- चे नुकसान झालेले आहे. तक्रारदार यांनी दि.2/5/2008 रोजी विरुध्द पक्ष यांच्याकडे विनंती अर्ज करुन नुकसान भरपाईची मागणी केली असता टाळाटाळ करण्यात आली. घटनेबाबत सोलापूर येथील तालुका पोलीस स्टेशनमध्ये अकस्मात जळीत नं. 11/08 अन्वये नोंद करुन पंचनामा करण्यात आला आहे. तक्रारदार यांनी प्रस्तुत तक्रारीद्वारे विरुध्द पक्ष यांच्याकडून एक एकर ऊस पीक जळाल्यामुळे रु.1,00,000/- नुकसान भरपाई व्याजासह मिळावी, अशी विनंती केलेली आहे.
2. विरुध्द पक्ष यांनी अभिलेखावर दि.22/2/2011 रोजी लेखी म्हणणे दाखल केले असून ते थोडक्यात खालीलप्रमाणे :-
विरुध्द पक्ष यांनी तक्रारदार यांची तक्रार अमान्य केली आहे. त्यांचे कथनाप्रमाणे तक्रार मुदतबाह्य आहे. तसेच जनार्दन घंदुरे यांचे नांवे असलेल्या वीज जोडणीकरिता रु.27,628.42 पैसे थकबाकी येणे आहे. तक्रारदार हे त्यांचे ग्राहक नाहीत. नुकसान भरपाईची जबाबदारी त्यांनी फेटाळली असून तथाकथित पंचनामा करताना त्यांचे अधिका-यांना बोलावले नसल्याचे त्यांनी नमूद केले आहे. तसेच तक्रारदार यांचे शेतजमिनीमध्ये विहीर नसून तक्रारदार यांनी शेतजमिनीमध्ये टाकलेल्या केबल वायरची देखभाल व्यवस्थित न केल्यामुळे जळीत घटनेकरिता विरुध्द पक्ष जबाबदार नाहीत. शेवटी तक्रार खर्चासह रद्द करण्याची विनंती केली आहे.
3. तक्रारदार यांनी दाखल केलेला तक्रार-अर्ज, विरुध्द पक्ष यांची कैफियत, दोन्ही पक्षांनी दाखल कागदपत्रे, प्रतिज्ञालेख, लेखी युक्तिवाद, न्यायिक दृष्टांत इ.चे सुक्ष्मरित्या पडताळणी व अवलोकन केले असता पुढील मुद्दे उपस्थित झाले व कारणमिमांसा देऊन पुढील आदेश पारीत करण्यात आले.
3.1) प्रामुख्याने विरुध्द पक्ष यांनी जनार्दन संभाजी घंदुरे यांचे नांवे ग्राहक क्र.330150048907 अन्वये वीज जोडणी दिल्याविषयी विवाद नाही. तसेच जनार्दन घंदुरे हे तक्रारदार यांचे वडील असून त्यांचे मृत्यूपश्चात तक्रारदार यांचे नांवे 7/12 उता-यावर नोंद केल्याविषयी विवाद नाही. विरुध्द पक्ष यांनी आक्षेप व हरकत घेतलेला मुद्दा असा आहे की, वीज जोडणी ही जनार्दन घंदुरे यांचे नांवे असल्यामुळे तक्रारदार हे त्यांचे ग्राहक ठरत नाहीत. त्या अनुषंगाने तक्रारदार हे विरुध्द पक्ष यांचे ‘ग्राहक’ आहेत काय ? हा कायदेशीर व प्राथमिक मुद्दा विचारात घेणे आवश्यक आहे.
3.2) ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 चे कलम 2 (1)(डी) अन्वये ‘ग्राहक’ शब्दाची स्पष्ट व्याख्या नमूद आहे. विरुध्द पक्ष यांनी आपल्या लेखी म्हणण्याच्या पृष्ठयर्थ अभिलेखावर मा.छत्तीसगड राज्य आयोगाने ‘ज्युनिअर इंजिनीअर, छत्तीसगड स्टेट इलेक्ट्रीसिटी बोर्ड /विरुध्द/ गोवर्धन प्रसाद धुरंदर’, 2010 (3) सी.पी.आर. 139 या निवाडयाचा संदर्भ सादर केला आहे. त्यामध्ये मा. आयोगाने असे नमूद केलेले आहे की,
Para. 4 : It is not dispute that electricity supply connection stands in the name of Taaplal Dhurandhar. It has been admitted by learned counsel for respondent that the said person Taaplal Dhurandhar had died long back in the year 1990 and thereafter complainant was enjoying the electricity through the supply connection, which was standing in the name of a dead person. It is also not in dispute that no application for change in name of the consumer or providing connection in the name of complainant or mutation of his name in place of his father was every made by the complainant. These facts show that the complainant was not a consumer of the appellants. He was simply paying sometimes charges of the electricity already used through the connection standing in the name of a dead person. We do not think that mere use of electricity through a connection in the name of a dead person can confirm the status of consumer on the complainant. We are of the firm view that complainant can not be said to be consumer of the appellants, therefore, his complaint dose not lie under the Consumer Protection Act, 1986.
3.3) वरील निवाडयामध्ये मा. आयोगाने विषद केलेले न्यायिक तत्व निश्चितच या तक्रारीमध्ये लागू पडते. त्या प्रकरणाची वस्तुस्थिती व न्यायिक तत्व या तक्रारीशी सुसंगत असल्यामुळे तक्रारदार हे ‘ग्राहक’ या संज्ञेत येत नाहीत, या निर्णयाप्रत आम्ही आलो असून तक्रारीमध्ये इतर उपस्थित प्रश्नांना स्पर्श न करता व गुणदोषावर तक्रार निर्णयीत न करता उपरोक्त मुद्याची दखल घेऊन तक्रार रद्द करण्यास पात्र ठरते.
3.4) वरील विवेचनावरुन शेवटी खालील आदेश देण्यात येतो.
आदेश
1. तक्रारदार यांची तक्रार रद्द करण्यात येते.
2. उभय पक्षकारांनी आपआपला खर्च स्वत: सोसावा.
(सौ. विद्युलता जे. दलभंजन) (सौ. शशिकला श. पाटील÷)
सदस्य अध्यक्ष
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सोलापूर.
----00----
(संविक/स्व//17113)
